Hóa mỹ phẩm điều trị sẹo

Quá trình hình thành sẹo tự nhiên diễn ra qua 3 giai đoạn chính: phản ứng viêm, tiếp diễn bởi giai đoạn tăng sinh, sau đó là hình thành hạt.

Các yếu tố như: các phân tử tín hiệu hóa sinh, yếu tố tăng trưởng, yếu tố phân hủy mô liên kết, yếu tố kích thích phân bào, có tác dụng điều hòa quá trình làm lành vết thương. Những bất thường của quá trình này có thể dẫn đến tình trạng sẹo lồi, sẹo phì đại

Trong giai đoạn tăng sinh, sự sản sinh collagen và thoái hóa mô tổn thương cũ được diễn ra đồng thời, làm cho bề mặt vết thương phẳng, mềm, lượng mô liên kết quá sản giảm đi tự nhiên từ tuần thứ 3 sau tổn thương. Tuy nhiên, ở tình trạng sẹo phì đại, lượng collagen tổng hợp gấp 20 lần so với làn da thông thường, tỷ lệ collagen tuýp I/ III cao hơn ở sẹo phì đại và sẹo lồi so với mô da thông thường.

Yếu tố nguy cơ

Có nhiều yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển sẹo lồi và sẹo phì đại, đặc biệt là yếu tố di truyền. Ví dụ: sẹo phì đại có tỷ lệ xảy ra cao gấp 15 lần ở người da đen so với người da trắng. Vết thương càng căng, khả năng xảy ra càng cao. Các vết thương gồm những tổn thương rạch chéo nhau, tạo ra độ căng quá mức, ngăn cản quá trình chữa lành tự nhiên của cơ thể. Sẹo lồi và sẹo phì đại ít khi xảy ra ở những vùng mô nhô như đầu gối, khủy tay, đầu mũi hoặc vùng niêm mạc. Phụ nữ có xu hướng dễ bị sẹo hơn so với nam giới, đặc biệt ở giai đoạn sau dậy thì trong khi phụ nữ mãn kinh ít có nguy cơ sẹo. Phụ nữ mang thai có nguy cơ mắc sẹo cao nhất.

Các chiết xuất có tác dụng điều trị mụn

Chiết xuất hành tây

Các sản phẩm điều trị sẹo có thành phần chiết xuất từ hành tây khá phổ biến trên thị trường nhờ lợi thế về hiệu quả tác dụng và tính kinh tế. Hành tây có tác dụng kích thích quá trình làm lành vết thương nhờ những tác động lên tế bào mast và nguyên bào sợi. Trong nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã chứng minh tính kháng viêm và hạn chế sự sản sinh collagen quá mức. Khi sử dụng đơn trị hoặc kết hợp với corticoid, dịch chiết hành tây giúp cải thiện tình trạng sẹo lồi và sẹo phì đại.

Vitamin A dạng thoa

Vitamin A và các dẫn chất tổng hợp của retinoid, có tác dụng cải thiện tình trạng sẹo, đặc biệt là sẹo lồi và sẹo phì đại. Acid retinoid dạng thoa có khả năng làm phẳng, mềm và giảm sắc tố tổn thương. Một nghiên cứu lâm sàng quy mô pilot, mù đôi vào năm 1984 được thực hiện bởi Daly và cộng sự chứng minh rằng retinoic nồng độ 0.05% làm giảm rõ rệt kích thước sẹo

Vitamin e đường thoa

cau-truc-vitaminE

Vitamin E (tocopherol) thường được ứng dụng trong các sản phẩm điều trị sẹo. Vitamin E là một chất chống oxy hóa tan trong dầu, có khả năng thấm vào lớp trung bì lưới, làm giảm quá trình hình thành gốc tự do và tăng cường cơ chế sửa chữa màng tế bào, lipid, DNA. Vitamin E còn hỗ trợ sản sinh glycosaminoglycan và collagen, ức chế sự peroxide hóa màng tế bào.

Nhiều nghiên cứu còn chứng minh vitamin A có tác dụng hỗ trợ làm lành vết thương và cải thiện hình dạng vết sẹo. Tuy nhiên ở nồng độ quá cao, vitamin E sẽ gây ra tác dụng ngược lại. Và mức nồng độ phù hợp vẫn còn trong giai đoạn nghiên cứu.

Imiquimod

Cau-truc-imiquimod

Imiquimod đường thoa có tác dụng điều hòa phản ứng miễn dịch của da, được sử dụng khá phổ biến trong các bệnh lý như mào tinh hoàn, ung thư tế bào đáy, tế bào bề mặt, mụn cóc sinh dục. Các nghiên cứu đã chứng minh Imiquimod 5% có tác dụng phòng ngừa các vết sẹo phì đại sao phẫu thuật ngực (đánh giá được thực hiện 24 tuần sau phẫu thuật). Tác dụng phụ chủ yếu của Imiquinod gồm: sung huyết da, đau cục bộ, sung tấy, đỏ da.

Silicon dạng thuốc mỡ, gel và miếng dán

Silicon đã được ứng dụng trong điều trị sẹo lồi hơn 30 năm, nhưng cơ chế điều trị của miếng dán silicon vẫn chưa được hiểu rõ chi tiết. Các nhà khoa học cho rằng silicon giúp tạo ra môi trường ngậm nước cục bộ tại vết thương, làm giảm hoạt động mao dẫn, ngăn chăn cơ chế hình thành sẹo của nguyên bào sợi. Tác dụng làm giảm hồng ban, kích ứng và kích thước vết sẹo. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị silicon dạng gel kém hiệu quả hơn so với silicon dạng miếng dán. Nghiên cứu của Sawada và cộng sự cho thấy kem silicon giúp cải thiện 22% hiệu quả lành sẹo trong khi kem silicon dạng miếng dán giúp cải thiện đến 82%.

Thuốc kháng sinh và dầu khoáng

Hoạt chất kháng sinh dạng thuốc mỡ (bào chế với dung môi dầu khoáng) được ứng dụng trong điều trị vết thương nhằm giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và làm trầm trọng thêm mức độ vết thương. Nhiễm khuẩn càng nặng, nguy cơ để lại sẹo càng cao. Một nghiên cứu được thực hiện bởi Berger và cộng sự cho thấy polymyxin B giúp làm giảm nguy cơ sẹo ở dạng vết thương trầy xướt. Nghiên cứu còn cho thấy sự phối hợp của 3 loại kháng sinh polymyxin B, sulfate-bacitracin, zinc-neomycin sulfate cho hiệu quả giảm hình thành sẹo tối ưu. Kháng sinh dạng thuốc mỡ còn giúp hạn chế hình thành sắc tố sau viêm nhờ các thành phần từ dầu khoáng có tác dụng hỗ trợ làm lành vết thương. Dạng thuốc mỡ này được thương mại hóa dưới dạng thuốc OTC.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *